İtikaf, Müslümanların dünya işlerinden uzaklaşıp Allah’a daha fazla yönelmek için mescitte geçirdiği ibadet dolu özel bir süreçtir. Ramazan’ın özellikle son on gününde yapılan bu ibadet, Resûlullah’ın (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) sünnetlerinden biridir. Ancak birçok kişi, “Evde itikâf yapılabilir mi?”, “Kadınlar için itikâf nasıl olur?” gibi soruların cevaplarını merak ediyor. İşte itikaf ibadetine dair bilinmesi gerekenler…
İtikaf Nedir? Neden Yapılır?
İtikaf kelime anlamı olarak bir şeye bağlanmak ve kendini ona vermek demektir. Dinî terim olarak ise bir Müslümanın, Allah rızası için mescitte belirli bir süre boyunca ibadetle meşgul olması anlamına gelir.
İtikâfın amaçları şunlardır:
Dünya işlerinden uzaklaşıp Allah’a yönelmek,
İbadet ve zikirle iç dünyayı arındırmak,
Ramazan’ın son günlerini daha yoğun ibadetle geçirmek,
Kadir Gecesi’ni ihya etmek.
Hz. Peygamber (Sallallahu Aleyhi ve Sellem), Ramazan ayında özellikle son on gün boyunca itikâfa girerdi ve ümmetine de bu sünneti tavsiye etmiştir.
Evde itikaf yapılır mı?
İtikâf, esasen camilerde yapılması gereken bir ibadettir. Hanefî mezhebine göre erkeklerin camide itikâfa girmesi gerekir. Ancak kadınlar evlerinde özel bir yer belirleyerek itikâf yapabilirler.
Kadınların evde itikâfa girmesi için şu hususlara dikkat edilmelidir:
Evin içinde mescit gibi belirlenen bir köşe olmalıdır. Bu yer sadece ibadet için kullanılmalıdır.
Dünya işlerinden tamamen uzak durulmalıdır. Ev işleri, temizlik ve yemek yapma gibi işler yapılmamalıdır.
İtikâfa giren kişi, sadece ibadetle meşgul olmalıdır. Kur’an okumak, zikir yapmak, namaz kılmak ve dua etmekle vakit geçirilmelidir.
Zaruri ihtiyaçlar dışında itikâf yeri terk edilmemelidir. Tuvalet, abdest veya mecburi ihtiyaçlar için çıkılabilir ancak bu süre mümkün olduğunca kısa tutulmalıdır.
Hanefî mezhebine göre kadınların evlerinde belirledikleri bir odada itikâfa girmesi uygundur. Ancak Şâfiî mezhebine göre kadınların da camide itikâfa girmesi gerektiği görüşü vardır. Hz. Peygamber’in (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) eşleri de mescitlerde itikâfa girmiştir.
İtikâfa girmenin şartları nelerdir?
İtikâfa girerken bazı temel şartlara dikkat edilmelidir:
İtikâfa giren kişi, Allah rızası için bu ibadeti yapmaya niyet etmelidir.
İtikâf süresince temizliğe dikkat edilmeli, abdestsiz olmamaya özen gösterilmelidir.
Hanefî, Malikî ve Hanbelî mezheplerine göre itikâf sırasında oruç tutulması gereklidir. Ancak Şâfiî mezhebinde bu şart değildir.
Erkeklerin camide kalması şarttır. Kadınlar ise evde özel bir yer belirleyerek ibadet edebilirler.
İtikâf süresince dünya işleri bırakılarak, tamamen ibadet ve tefekkürle meşgul olunmalıdır.
İtikâfın faziletleri ve hadisler
İtikâf ibadetinin büyük faziletleri vardır. Peygamber Efendimiz (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bu ibadetin önemini şöyle vurgulamıştır:
"İtikâfta olan, günahlardan uzaklaşır ve her iyiliği işlemiş gibi sevap kazanır." (İbni Mâce)
"Ramazan’da on gün itikâf eden, iki defa hac yapmış gibi sevaba kavuşur." (Beyhekî)
"Allah rızası için bir gün itikâf, insanı cehennemden çok uzaklaştırır." (Taberânî)
Bu hadisler, itikâf ibadetinin ne kadar büyük bir manevi değer taşıdığını gösterir.
İtikâfa ne zaman girilir? Kaç gün yapılır?
İtikâf, Ramazan’ın son on gününde yapılması sünnet olan bir ibadettir. Ancak isteyenler bir gün veya birkaç saat bile itikâfa girebilirler.
Hanefî mezhebine göre en az bir gün itikâf yapılmalıdır. Şâfiî mezhebine göre ise bir saat bile olsa itikâf yapılabilir.
İtikâfa girmek için en faziletli zaman Ramazan’ın son on günüdür. Çünkü Kadir Gecesi’nin bu günler içinde saklı olduğu bildirilmiştir.
Evde itikâf yapacak kadınlar için öneriler
Kadınlar için evde itikâf yaparken şu önerilere dikkat edilmelidir:
Evde sessiz ve huzurlu bir ortam oluşturulmalıdır.
Telefon ve sosyal medya gibi dikkat dağıtıcı şeylerden uzak durulmalıdır.
Namaz, Kur’an tilaveti, zikir ve dua ile vakit geçirilmelidir.
Oruçlu olunmalı ve mümkünse gece ibadetlerine ağırlık verilmelidir.
