Türk toplum yapısının temel taşı olan aile kurumu tehlike altında. Evlilik oranlarında yaşanan düşüş devam ederken boşanmalardaki artış trendi artarak devam ediyor.
SON 20 YILDA BOŞANMALARDA BÜYÜK ARTIŞ
Türkiye’de son 20 yılda evlenme oranı düşerken, boşanma oranı yüzde 89 arttı. Hayat pahalılığı ve geçim sıkıntısı nedeniyle gençler evlenemezken evli çiftler de başta maddi sıkıntılar olmak üzere çeşitli nedenler nedeniyle kolayca boşanma kararı alıyor.
Türkiye’de evlilik ve boşanma oranlarındaki rakamlar Türk toplum yapısının geleceği için tedirginlik oluşturmaya devam ediyor. Türkiye’de son 20 yılda evlenme oranı düşerken, boşanma oranı yüzde 89 arttı. 2004-2023 yılları arasında boşananların sayısı yüzde 89 arttı. 2004 yılında 91 bin 22 çift boşanırken, 2023 yılında bu sayı 171 bin 881’e yükseldi. Bin nüfus başına düşen boşanma sayısı (kaba boşanma hızı) ise yüzde 49 arttı.
EVLENMENİN MALİYETİ 600 BİN LİRAYI BULUYOR
Ülkemizde son yıllarda geçim sıkıntısı ve enflasyonun etkisiyle evlenmenin maliyeti hızla yükseldi. 2024 yılı sonu itibarıyla yeni bir yuva kurmanın maliyeti 600 bin liraya kadar çıktı. Düşük ücretlerle çalışan milyonlarca kişi için bu rakam ise oldukça yüksek bir rakam teşkil ediyor.
GENÇLER EVLİLİKTEN UZAKLAŞIYOR
Ortaya çıkan ekonomideki kara tablo gençleri evlilikten uzaklaştırırken boşanman oranlarındaki artış da yükselişini devam ettirdi. Yeni bir yuva kurup eve çıkmak isteyen gençler hayat pahalılığı, geçim sıkıntısı ve artan ihtiyaçları karşılayamama gibi nedenlerden bu isteklerini ya erteliyor ya d tamamen evlilik fikrinden uzaklaşıyor.
BİR YILDA 171 BİN BOŞANMA
Türkiye İstatistik Kurumu, 2023 yılına ilişkin evlenme ve boşanma istatistiklerine göre kesinleşen boşanma davaları sonucunda 2023'te 171 bin 881 çift boşandı. Kaba evlenme hızı binde 6,63 olarak gerçekleşti. Boşanmaların yüzde 33,4’ü evliliğin ilk 5 yılı içinde gerçekleşti. 2004 yılında boşanan çiftlerin sayısı 91 bin 22 iken 2023 yılında 182 bin 437 iken bu sayı 2023 yılında 171 bin 881’e çıktı. 2024 yılı verilerinde ise Türkiye'de toplam boşanma sayısının 200 bini geçeceği tahmin ediliyor.
EVLENME ORANI DÜŞÜYOR, BOŞANMA ARTIYOR
Kaba evlenme hızı 2004'te yüzde 9,10'dan 2023'te yüzde 6,63'e geriledi, kaba boşanma hızı ise yüzde 1,35'ten yüzde 2,01'e yükseldi. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, 2023 yılında gerçekleşen boşanmaların yüzde 33,4'ü evliliğin ilk 5 yılı, yüzde 21,7'si 6-10 yılı içinde gerçekleşti.
BOŞANMA TOPLUM YAPISINI DA ETKİLİYOR
Boşanma, evli bir çiftin yasal olarak evliliklerini sona erdirme sürecidir. Bu süreç, çiftin anlaşmazlıklarını çözemedikleri ve evliliklerini sürdürmenin her iki taraf için de sürdürülebilir olmadığı durumlarda ortaya çıkar. Boşanma, sadece bireylerin kişisel yaşamlarını etkilemekle kalmaz, aynı zamanda toplumsal yapıya da önemli etkilerde bulunur.
AİLE OLMA BİLİNCİ OLUŞMUYOR
Evlenip bir yuva kuramayan gençler aile olma bilincine varamazken etrafına da rol model oluşturabiliyor. Yalnız başına kalan gençler içine kapanık olarak yaşarken psikolojik olarak da durumdan olumsuz etkilenebiliyor. Bu şekilde Türk toplumunun aile yapısı bozulurken her türlü tehlikeye karşı daha korumasız bir hal alıyor. Aile oluşturamayan gençler kendi ailesinden de uzaklaşırken Avrupa'daki bozuk hayat tarzını örnek alıp bu yaşantının etkisi altına girebilme tehlikesiyle karşı karşıya kalabiliyor.
ÇOCUK SAYISI DÜŞTÜ YAŞLI NÜFUS ORANI ARTTI
Evlenme hızının düşmesi, var olan evliliklerde çocuk sayısının gerilemesi yaşlı nüfus tehlikesini de ortaya çıkarıyor. Yıllarca genç nüfus oranıyla öne çıkan Türkiye giderek yaşlı bir toplum olma yolunda ilerliyor. Yaşlı nüfus olarak kabul edilen 65 ve daha yukarı yaştaki nüfus, 2018 yılında 7 milyon 186 bin 204 kişi iken son beş yılda %21,4 artarak 2023 yılında 8 milyon 722 bin 806 kişi oldu. Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı ise 2018 yılında %8,8 iken, 2023 yılında %10,2'ye yükseldi. Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranının yüzde 10'u geçmesi nüfusun yaşlanmasının bir göstergesi olarak kabul ediliyor. Türkiye'de yaşlı nüfus, diğer yaş gruplarındaki nüfusa göre daha yüksek bir hızla artış gösterdi.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN TEHLİKEYE DİKKAT ÇEKTİ
Aile Yılı Tanıtım Programı'nda konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan "Doğurganlık oranı alarm vermektedir. 2001'de doğurganlık hızımız 2.38 iken bugün 1.51'e düşmüştür. Nüfusun yenilenme düzeyinin 2.1 olduğu dikkate alındığında durumun vahameti daha iyi anlaşılacaktır. Çocuk ve genç nüfus azalırken yaşlı nüfus ilk defa yüzde 10'un üzerine çıkmış, ortalama yaşımız da 34 sınırına dayanmıştır. Evlenme yaşı önemli ölçüde yükselmiş, boşanma oranları ise artmıştır. Türkiye, genç ve nitelikli nüfus bakımından, üzülerek söylüyorum, kan kaybetmektedir. Gerekli önlemleri bir an önce almazsak sorun telafi edilemez boyuta varacaktır. Böyle bir durumda nüfuz kaybı da kaçınılmazdır. ” ifadelerini kullanmıştı.
EVLENECEK GENÇLERE 2 YIL GERİ ÖDEMESİZ 150 BİN TL FAİZSİZ KREDİ DESTEĞİ
2025 Aile Yılı kapsamında yeni evlenecek gençlere 48 ay vadeli, 2 yıl geri ödemesiz, 150 bin lira tutarında faizsiz kredi verilecek. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından uygulamaya konulan bu destekle evlilik oranların da bir artış hedeflenirken yeni çiftlere de ekonomik katkı amaçlanıyor. Yeni evlenecek çiftlere 150 bin TL'lik faizsiz kredi uygulamasına 2 haftada 23 bin 191 kişi başvurdu. Toplam başvuru sayısı ise 38 bin 60'a ulaştı.
