BİR ZAMANLAR LİBYA DİYE BİR TOPRAĞIMIZ VARDI…
Bir zamanlar Libya diye toprağımız vardı. 360 küsür sene Osmanlı devletine bağlı bir eyaletti . Yaklaşık 1350 yıllık islam toprağı idi bu topraklar.2. Abdülhamit döneminde donanma Haliç e hapsedilerek Akdeniz başıboş bırakıldı.Savaş gemileri buralarda devriye atmadığı için Kuzey Afrika toprakları batılıların işgale açık hale geldi.Zaten Tunus ve Mısır Abdülhamit dönemi işgal edilmiş .Elimizden çıkmıştı. Sultan Alman Telefunken firmasına Derne- Patara arasında bir telsiz telgraf hattı kurdurdu.Hat kurulurken sistemde görev alacak oparatörler Almanya ya yollanıp gerekli eğitimleri aldılar.2 istasyonda bulunan oparatörler Türktür.Sultan yabancılara güvenmediği için Türk oparatör görev yapmasını istemiştir.1904 tarihinde başlayan inşa çalışmaları Ocak 1905 tarihinde biter.4 ocakta ilk görüşme yapılır.Hat 1913 yılına kadar Libya dan İstanbul a bilgi taşır.Hat imparatorluğun en uzak toprağındaki tek iletişim birimidir.Hattın Derne-İzmir-İstanbul aktarmalı olduğunu düşünüyorum.Birkaç dakika içinde Derne den gelen bilgi İstanbul a ulaşıyordu.1913 yılında İtalyan donanması 2 istasyonuda top atışıyla yıkar.İstasyonun yapılması çok önemli bir olay, fakat İstasyonu koruyacak bir donanma olmadığı için bu proje maalesef heba olup gider.Anadolu daki istasyonun kalıntıları Antalya Patara antik kentinin yakınındadır. Yıkık duvarların bir kısmı hala ayaktadır.Antik kenti ziyaret edenler gidip görebilirler.
1911 de İtalya Libya ya çıkarma yaptı .Buradan gönderilen asker subaylarımız bir süre burada müdafa savaşı yaptıysada savaşı kaybettik 1913 te artık burayla bir bağımız kalmamıştı .Bizim subayların destekleyip eğittiği yerli milis güçler İtalyan güçleriyle çarpışmaya devam etti. İtalyan egemenliğine direniş Birinci Dünya Savaşı boyunca da sürdü. 1922 yılında faşistlerin başa geçmesiyle Libya’ya yönelik tam sömürgeleştirme politikası başlatıldı. Geleneksel olarak Senusilere bağlılığıyla tanınan Berka’da Senusi tarikatının şeyhi Ömer Muhtar’ın (1862-1931) öncülük ettiği 1923’te başlayan Senusi direnişi, 1931yılına kadar sürdü. Ömer Muhtar 1931’de İtalyanlara esir düştü ve asıldı. 1935 yılında, Libya’yı “İtalya’nın dördüncü sahili” olarak anan Benito Mussolini, Libya’ya İtalyan göçmenler yerleştirmeye başladı. 1939 yılına gelindiğinde Libya’ya yerleşen İtalyanlar nüfusun %18’ine ulaşmıştı. Libya daki bağımsızlık hareketi 1949 a kadar sürdü. 1951 yılında tam bağımsız oldu. Bir Krallık olarak Birleşmiş milletlerde resmen tanındı.
Tahtta Senusi hareketinden İdris Senusi geçti.1913 te Libya ile kopan ilişkilerimiz 1950 lerde Demokrat parti döneminde tekrar başladı.Demokrat parti buradan aldığı gençleri Türkiye ye getirtip burada üniversite okutup tekrar ülkelerine yolladı.Sonradan bu gençler ülkeleri için faydalı hizmetlerde bulundular.Türkiye Libya ya tuğgeneral Ümran Yetişal yollandı.Bu subayımız Libya ordusunda eğitici olarak bir süre kaldı.Türkiye Libya ya silah yardımı yaptı.O yıllarda hemen ötede Cezayir de Fransız işgali vardı.Türkiye burayada Libya üzerinden Ümran paşayı yerli milis güçleri eğitmesi için yolladı.Ayrıca gene Libya üzerinden Cezayir e silah yardımı yapıldı. 1956 yılında Ülkemize ziyarete gelen Libya kralı İdris Senusi den hemen sonra bizim hükümet en üst düzeyde Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve Başbakan Adnan Menderes Libya ya iadeyi ziyarette bulunurlar .Turgut Reis in Trablusgarp taki Türbesini ziyaret ederler .1956 yılında ülkemizi ziyaret eden Kral Fatih camisine ve Eyüp sultan camisine 2 hatıra mermer plaka bırakır.Fatih camisine bırakılan plakada Fetih hadisi yazmaktadır .Eyüp sultan camisine bırakılan plakada ise sahabe Eyüp El Ensari anlatan Arapça bir yazı bulunmaktadır.Her iki camidede aradan geçen 62 seneye rağmen levhalar hala acı bir hatıra olarak durmaktadır.
Libya kralı İdris Senusi hastalığı yüzünden 1969 da eşiyle beraber Bursa daki kaplıcalara gelir.Hatta Çelik palas ta kalır.Burdaki caddeyede onun ismi verilmişti .Sonradan birkaç defa isim değiştirildi.Kral burdayken Libya da albay Muammer Kaddafi ihtilal yapar .Yönetimi ele geçirir.
Kral bişey yapamaz.Kral bir süre Yunanistan da kaldıktan sonra Mısır a geçer.Libya da yolsuzluk yapmaktan gıyabında idam cezası verilir.Kalan yaşamını Mısır da sürdürür .Bir daha Libya ya dönemez.
Eylül 1969 da yönetimi alan Muammer Kaddafi 20 ekim 2011 senesinde halkı tarafından linç edilerek öldürüldü.Kaddafi den sonra Libya parçalandı 3 e bölündü.Malesef Türkiye Libya karıştığında Kaddafi nin yanında değil , Muhaliflerin yanında yer aldı .Burdan muhaliflere yani devlete isyan eden çapulculara bavullarla 300 milyon dolar para yollandı.Türkiye, Libya'ya 300 milyon dolarlık yardım taahhüdünde bulunmuştu. Bunun 100 milyon doları hibe, 100 milyon doları nakit kredi ve kalan 100 milyon doları da proje kredisi olarak planlanmıştı.Halbuki Muammer Kaddafi petrol krizinde Kıbrıs çıkartmasında bize akaryakıt veren tek liderdi.O akaryakıt vermese Kıbrıs a harekat yapılamayacaktı.Libya da aradan geçen 8 seneye rağmen hala istikrar yoktur. Halk Kaddafi nin devrilmesinden son derece pişmandır.Sokaklarda can güvenliği yoktur.Her yerde eli silahlı adamlar kol gezmekte .Batılı emperyalistlere sömürgecilere onlara çanak tutanlara Allah dilediği gibi yapsın.Her zaman söylerim gene söylüyorum .İyiki Ahiret var iyiki hesap var.Yoksa bu zulümlerin hesabı nasıl görülecek....
Cennet ucuz değil Cehennem lüzumsuz değil...
Şahsi arşivimden Derne telsiz telgraf istasyonu.Bu istasyon 1913 te İtalyan donanması tarafından bombalanarak yok edildi.
Libya Kralı İdris Senusi nin Fatih camisine hediye ettiği mermer levha.Üzerinde fetih hadisi yazmaktadır.
Faşist İtalyan işgalcilere 22 sene direnen büyük savaşçı Ömer Muhtar. Muammer Kaddafi Suriye li yönetmen Mustafa Akkad a şanlı direnişçinin filmini yaptırmıştı .1981 yapımı film tam bir baş yapıttır.Ömer Muhtar işgalci İtalyanlar tarafından 16 eylül 1931 de asılarak idam edildi.Muammer Kaddafi 2009 yılında İtalya ya giderken yanında Ömer Muhtar ın oğlunuda götürmüştü.Filmini sosyal medyada yayınlamıştım.Oğlu Muhammet Ömer Muhtar 13 temmuz 2018 yılında 97 yaşında vefat etti.
