Bakanlık'tan alınan bilgilere göre, tarımsal üretim planlamasıyla ürün veya ürün gruplarının arz ve talep miktarlarına göre belirlenmesi hedefleniyor.
Stratejik ürünlerde arz güvenliğinin korunması, ülke ihtiyacına göre asgari ve azami üretim miktarlarının belirlenmesi ve bu sayede arz fazlası veya eksikliğinin önlenmesi öngörülüyor.
Üretim planlamasında su kısıtlılığı, sosyoekonomik koşullar, pazarlama olanakları, tarımsal altyapı, depolama ve işletme kapasitesi, alet ve ekipman varlığı, alan büyüklüğü, hayvan varlığı, çiftçi deneyimleri ve su ürünleri avcılığı gibi faktörler dikkate alınarak, en uygun bölgelerde üretim yapılması amaçlanıyor.
Bakanlık, üretim planlamasının kolaylaştırılması ve teşvik edilmesi amacıyla diğer uygulamaları da bu süreçlerle uyumlu hale getirmeye odaklandı. Bu kapsamda, kayıtlılık, tarımsal destekler, tarımsal krediler, hibe programları, işlenmeyen tarım arazilerinin üretime kazandırılması, tarım arazilerinin izinlendirilmesi, sözleşmeli üretim ve tarımsal örgütlerin derecelendirilmesi gibi çalışmalara odaklanılıyor.
TARIM ARAZİLERİNİN AMAÇ DIŞI KULLANIMINA İZİN VERİLMEYECEK
Üretim planlaması kapsamında çiftçilerin ve üretim alanlarının kaydedilmesi gerekmektedir. Bu çerçevede, Çiftçi Kayıt Sistemi'ndeki başvuru usul ve esaslarında yapılan değişiklikle, üretim yapılan tüm alanların kaydedilmesi mümkün hale getirildi.
Tarımsal destekler, üretim planlamasının etkin bir şekilde uygulanması için önemli bir yönlendirici araç olarak işlev görüyor. Bu kapsamda, tarımsal desteklerin etkinleştirilmesine yönelik çalışmalar yapılmış olup, 2024-2026 yıllarını kapsayan hayvansal üretim ve su ürünleri üretimi destekleri uygulamaya konulmuştur. Ayrıca, 2025-2027 üretim yıllarını kapsayan bitkisel üretim destekleri hazırlanmış ve yayım süreci devam etmektedir.
Tarımsal üretime yönelik Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri tarafından sağlanan hazine faiz destekli krediler, tarımsal üretim planlamasını yönlendirmek ve teşvik etmek amacıyla yeniden düzenlendi. Bu kapsamda, planlı üretime uygun yatırımlar ve işletmeler için ek faiz indirimleri uygulanıyor.
Bakanlık tarafından sağlanan kırsal kalkınma hibeleri dahil tüm hibe programları, üretim planlaması politikasıyla uyumlu hale getirildi.
Ayrıca, iki yıl üst üste işlenmeyen tarım arazilerinin kira bedellerinin arazi maliklerine ödenmesi şartıyla Bakanlık tarafından kayıt altına alınarak tarımsal üretim amaçlı kiralanması da üretim planlamasına uygun şekilde uygulanacak.
Tarımsal üretim planlaması doğrultusunda, toprak ve arazi varlığının belirlenmesi, tarım arazilerinin amaç dışı kullanımına izin verilmemesi ve başta büyük ovalar olmak üzere verimli tarım topraklarının korunması büyük önem taşımaktadır.
SÖZLEŞMELİ ÜRETİMLE ETKİN İZLEME VE DEĞERLENDİRME YAPILACAK
Üretim planlamasının uygulanması ve izlenmesi için önemli bir araç olan sözleşmeli üretim modelinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması çalışmaları yürütülüyor. Bu çerçevede, Sözleşmeli Üretimin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik yürürlüğe girdi.
Yeni düzenleme ile "tip sözleşmeler" kullanılarak uygulamada birliktelik sağlanması, kayıt sistemi aracılığıyla etkin izleme ve değerlendirme yapılması, sigorta ile tarafların risklerinin azaltılması ve ara buluculuk sistemi ile anlaşmazlıklara hızlı ve etkili çözümler bulunması hedefleniyor. Bitkisel, hayvansal ve su ürünleri konularında 13 tip sözleşme Bakanlık internet sitesinde yayımlandı.
Tarımsal amaçlı örgütlerin üretim planlamasında aktif rol alabilmesi için bu kuruluşların yapılarını güçlendirmeyi ve etkinliklerini artırmayı amaçlıyoruz. Belirlenen kriterler doğrultusunda başarılı olan tarımsal örgütler birinci derece tarımsal örgüt belgesine hak kazanacak. Bu belgeler 1 Eylül itibarıyla internet sitesinde ilan edilecek. Birinci derece örgütlere daha fazla destek, ilave faiz indirimli krediler ve projelerde pozitif ayrımcılık sağlanacak.
