ALTYAPI
Malum olduğu üzere Türkiye'de sel felaketlerinin, şehirlerin sular altında kalmasının, cadde ve sokakların azgın nehirlere dönüşmesinin, en önemlisi bundan kaynaklı can ve mal kayıplarının en önemli sebebi altyapı yetersizliği, birinci dereceden sorumlusu ise belediyelerdir.
Dünyada altyapısı en gelişmiş şehirler Moskova, Londra, Paris, New York, Tokyo’dur.
Bu şehirler yaklaşık 100-150 yıl evvel altyapılarını tamamladılar, adeta şehirlerin altında ikinci bir şehirler kurdular. Bu, öyle bir altyapı ki yağmur suyu kanalları ayrı, kanalizasyon kanalları ayrı; elektrik, su, doğalgaz, telekomünikasyon tesisatı kanalları ayrı; yağmur suyu ve kanalizasyon kanallarından ayrı ayrı kamyon geçmektedir.
Bu sebepledir ki yoğun yağışlar sonucunda trajik bir şekilde şehirler sular altında kalmamakta, rögar kapakları patlayarak yağmur suları ile kanalizasyon suları birbirine karışıp kötü kokulu ve rezalet bir tablo ortaya çıkmamaktadır. Hiç olmuyor demiyoruz, olsada çok ama çok nadir oluyor diyoruz. Bu tablo Türkiye'de hayatın sıradan hali, bahsettiğim şehirlerde ise sıradışı ve olağanüstü halidir.
Bilindiği gibi altyapı herşeydir. Altyapı olmadan hiçbir şey olmaz. Altyapısı olmayan uzun ömürlü olamaz, ayakta kalamaz, yaşayamaz. Şehirlerin de yaşaması, uzun ömürlü olması sağlam altyapısına bağlıdır. Şehirler kök salmış ağaca benzer. Nasıl ki köksüz ağaç kurumaya ve çürümeye mahkumsa, altyapısız şehir de kurumaya ve çürümeye mahkumdur.
Biz de insanımızın mutlu, toplumumuzun müreffeh, kök salmış çınar ağacı gibi şehirlerimizin de uzun ömürlü ve yaşamasını istiyorsak çok sağlam ve çok sistematik altyapılar yapmak zorundayız. Adeta tüm şehirlerimizin altında ikinci bir yeraltı şehirleri kurmalıyız. Altyapılar şehirlerin altında adeta örümcek ağı gibi olmalı, bir ağacın kökleri gibi yerin altına nüfuz etmelidir. Şehirlerin altyapı sistemleri içinde elektrik, su, doğalgaz, telekomünikasyon tesisatı her biri ayrı kanallarda; yağmur suyu ile kanalizasyon kanalları da ayrı ayrı olmalıdır. Yağmur suyu ile kanalizasyon kanallarından adeta kamyon geçmelidir. Bu kanallar böylesine ve yeterince, yüzyıllar boyunca iş görecek şekilde, geniş ve uzun ömürlü olmalıdır.
Sel felaketlerine, can ve mal kayıplarına engel olmanın, altyapı sorununu çözmenin yolu, budur. Dayanıklı, uzun ömürlü, geniş, sistematik ve sarsılmaz altyapı sistemleridir.
28/07/2018
Zeki ÖZDEMİR/ANKARA
Araştırmacı-Yazar
