Ahilik sistemi bir meslek kurumu olduğu için ekonomik gelişmeyi doğrudan etkilemiştir. Türklerin Anadolu’ya geldikleri dönemde; dericilik, demircilik, nalbantlık gibi mesleklerde...
Ahilik sistemi bir meslek kurumu olduğu için ekonomik gelişmeyi doğrudan etkilemiştir. Türklerin Anadolu'ya geldikleri dönemde; dericilik, demircilik, nalbantlık gibi mesleklerde çalışan esnafın şehirlerde tutunup üretim yapabilmelerine ortam sağlayan Ahilik sistemi dönemin üretim ve ticaretine hakim olmuştur. Bu yönüyle de Ahilik sistemi, özellikle şehir merkezlerinde Türklerin ticarette ve üretimde egemen olmalarına katkı sağlamıştır. Ahilik sistemi bu yönüyle, bir sivil toplum kuruluşu olarak Anadolu'nun Türkleşmesi ve İslamlaşmasında büyük rol oynamıştır. Osmanlı devleti kurulmadan önce Ahi Evran'ın Kırşehir'de yaktığı Ahilik ateşi, Türklerin bulunduğu her coğrafyaya yayılmıştır. Aynı zamanda ekonomik sistemin insan odaklı olarak gelişmesini sağlamıştır. Bunun sonucunda da toplumun üretimi ile tüketimi arasında bir denge kurmuştur. İnsan ihtiyaçlarına göre yönlendirilen kaliteli mal ve hizmet üretimi ile dengeli bir ekonomik büyüme sağlamıştır. Toplumu ekonomik ve sosyal yönden bir bütün olarak kavrayan Ahilik sistemi, teşkilatlandığı her yerde ekonomik büyüme, iş ahlakı, kaliteli üretim, güzel ahlak ve toplum kalkınmasını gerçekleştirmiştir. Ahilik prensiplerinin uygulanması; çalışma, kaliteli üretim, adaletli gelir dağılımı, sosyal barış ve toplumsal kalkınmanın gelişmesine katkıda bulunmuştur. Ahi Evran Ahilik sistemini sadece bir mesleki oluşum olarak kurmamıştır. Ahilik sistemini bilmek, çalışmak ve üretmek yanında; görgü ve kültür gelişimini de desteklemek için kurmuştur. Selçuklu Devletinin bilgi birikimi, güzel ahlak ve çalışmayla kaliteli ürünlere dönüştürülmüştür. Ahi Evran esnaf ve sanatkarlar arasında yaygınlaştırdığı bu sistemle insan mutluluğunu amaç edinmiştir. Ahi Evran'ın 'Biz Allah deyip çalışırız.' sözünden de anlaşıla cağı gibi; Ahi Evran çalışmaya ve üretmeye önem veren Allah sevgisi ile dolu, Allah yolunda bilge bir erendir.
AHİ EKONOMİK ÖZGÜRLÜĞÜNÜ KENDİSİ KAZANIR
Ahilik üretime dayalı bir sistemdi. Bu yüzden Ahi olabilmek için bir meslek sahibi olmak gerekiyordu. Yani, bir mesleği olmayan üretim yapmayan Ahi olamazdı. Ahilikte çalışmak ve helal kazanç elde etmek önemli kurallardan biriydi. Bir meslek edinip çalışmayan, geçimini sağlamayan kişi, akıldan yoksun sayılırdı. Ahilik sisteminde yeteneğine göre bir mesleği seçen kişi, bu meslekte ilerleyip, üretici olarak yer aldığından, Ahilikte işsizlik kavramına yer yoktu. Çünkü çocuk yaşta bir ustanın yanına yerleşen kişi; yamak, çırak ve kalfa olarak mesleğinde yetkinlik kazanırdı. Her Ahi bir meslek sahibi olup, geçimini helal yoldan çalışarak sağladığı için ekonomik refaha ve özgürlüğe sahipti. Bu yüzden ahiler toplumun saygın kişileri idi. Ahiliğe giren her çocuk bir meslek sahibi olarak ülke üretimine katkı sağlardı.
AHİ MESLEĞİNDE UZMANLAŞMAK ZORUNDADIR.
Ahilikte temel kurallardan biri, kişinin en yetenekli olduğu işi, meslek olarak seçmesidir. Yamaklık döneminde, yeteneğine uygun mesleğin seçilmesi ile birlikte başlayan mesleki eğitimin sonucu, doğal olarak meslekte uzmanlaşmayı gerektirirdi. Çünkü Ahilik sisteminin, eğitimsel ve mesleki anlayışı; üretilen işin en mükemmel şekilde ortaya koyulması yönündeydi. Ahilik teşkilatında mesleki kariyerine başlamış bir çocuk; çıraklık, kalfalık ve ustalık gibi geçtiği her kariyer aşamasında, mesleğinin en ayrıntılı taraflarını kalfa ve ustasının gözetiminde öğreniyordu. Bu gözetim ve denetim altındaki eğitim ise, o mesleğin bağlı bulunduğu Ahi birliği tarafından denetleniyordu. Henüz usta olmamış çırakların, kalfaların mesleklerinin inceliklerini öğrenirken ürettikleri ürünler, doğrudan pazara çıktığı için, o ürünü ustanın kalite yönünden denetlemesi bir zorunluluktu. Çünkü her ürün üretildiği atölyenin, yani kendisi de bir uzman olan Ahi esnafının damgasını taşıyordu. Öte yandan, Ahilik sisteminde, meslek değiştirmeye yeteneğe göre meslek edinme kurallarından dolayı hoş bakılmadığı için, usta olmuş her Ahi esnaf kendi mesleğinde bir uzmandı. Ahi Birlikleri, meslek değiştirilmesine veya birden fazla meslekle uğraşılmasına izin vermezdi. Diğer yazımızda görüşmek üzere.
