Başkan Donald Trump, Orta Doğu'yu yeniden şekillendirme planının bir parçası olarak Gazze'den potansiyel olarak zorla yerinden edilebilecek Filistinlileri kabul etmesi için Ürdün üzerindeki baskısını artırırken, Ürdün Kralı II. Abdullah'ı salı günü Beyaz Saray'da ağırlayacak.
Ziyaret, Gazze'de devam eden ateşkes için tehlikeli bir anda gerçekleşiyor. Hamas, İsrail'i ateşkesi ihlal etmekle suçlayarak gelecekteki rehine serbest bırakma işlemlerini durdurduğunu açıkladı. Trump ise, bu hafta sonuna kadar esir tutulanların tamamı serbest bırakılmazsa İsrail'in savaşa devam etmesi çağrısında bulundu.
Trump, ABD'nin Gazze'nin kontrolünü ele almasını ve savaştan harap olmuş bölgedeki Filistinlilerin komşu ülkelere geri dönüş hakkı olmaksızın yerleştirilmesiyle bölgeyi "Orta Doğu'nun Rivierası" haline getirmesini önerdi.
TRUMP'IN GAZZE AÇIKLAMALARI
Trump, pazartesi günü yaptığı açıklamada gerektiği takdirde Ürdün ve Mısır'ı Gazze'den ek Filistinlileri kabul etmeye ikna etmek için ABD fonlarını kesebileceğini ima etti. Bu iki ülke, uzun süredir ABD'nin müttefikleri ve en büyük dış yardım alıcıları arasında yer alıyor.
"Evet, belki. Tabii, neden olmasın?" diyen Trump, "Eğer kabul etmezlerse, yardımı kesmeyi düşünebilirim, evet" dedi.
Ürdün, 2 milyondan fazla Filistinliye ev sahipliği yapıyor ve diğer Arap devletleriyle birlikte Trump'ın Gazze'deki sivilleri başka yerlere yerleştirme planını kesin bir dille reddetti.
Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen Safadi, geçen hafta yaptığı açıklamada ülkesinin Trump'ın fikrine karşı çıkışının "kararlı ve sarsılmaz" olduğunu söyledi.
İsrail-Filistin çatışmasına iki devletli çözüm hedeflerini tehlikeye atma endişelerinin yanı sıra, Mısır ve Ürdün, büyük sayıda ek mülteciyi ülkelerine kabul etmenin güvenlik riskleri doğuracağına dair endişelerini özel olarak dile getirdi.
Abdullah'ı Filistinlileri kabul etmeye nasıl ikna edeceği sorulduğunda Trump, "Bence kabul edecek, diğer ülkeler de edecek. Onların iyi kalpleri var" dedi.
ÜRDÜN KRALININ ABD ZİYARETİ PROGRAMI
Kral, ziyareti sırasında Dışişleri Bakanı Marco Rubio, ulusal güvenlik danışmanı Mike Waltz, Orta Doğu özel temsilcisi Steve Witkoff ve Savunma Bakanı Pete Hegseth de dahil olmak üzere üst düzey Trump yönetimi yetkilileriyle de görüşecek. Abdullah, Trump'ın 20 Ocak'taki göreve başlama töreninden bu yana üçüncü yabancı lider olarak Trump ile yüz yüze görüşecek.
Trump, Gazze'deki Filistinlilerin yeniden yerleştirilmesi ve bölgenin ABD'nin mülkiyetine geçmesine yönelik fikirlerini geçen hafta İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ile düzenlediği basın toplantısında açıkladı.
Trump başlangıçta Gazze'yi güvence altına almak için ABD askerlerinin konuşlandırılmasını dışlamadı, ancak aynı zamanda bölgenin yeniden inşası için ABD fonu harcanmayacağı konusunda ısrar ederek planının doğası hakkında temel soruları gündeme getirdi.
Trump'ın ilk açıklamalarının ardından Rubio ve Beyaz Saray sözcüsü Karoline Leavitt, Trump'ın yalnızca Gazze'deki Filistinlilerin "geçici" olarak yerinden edilmesini istediğini ve enkaz kaldırma, patlamamış mühimmatın imhası ve yeniden inşa için bir "ara dönem" öngördüğünü savundu.
Ancak Fox News'tan Bret Baier ile yaptığı ve Pazartesi günü yayınlanan röportajda, Gazze'deki Filistinlilerin planı kapsamında bölgeye geri dönme hakkı olup olmayacağı sorulduğunda Trump, "Hayır, olmayacak" yanıtını verdi.